 |
විශේෂිත වචනවල නිරුක්තිය භාෂා ඉගෙන ගන්නන් සඳහා විශේෂයෙන් උපකාරී වේ. Getty Images Signature හරහා anants; කැන්වා හරහා රූපය නිර්මාණය කරන ලදී |
"නිරුක්ති විද්‍යාව" යනු විශේෂයෙන් විදේශීය භාෂා ඉගෙන ගන්නන් සඳහා සිත්ගන්නා අධ්‍යයන අංශයකි. ඔබ ඉගෙන ගන්නා භාෂාවේ කිසියම් වචනයක් ඔක්ස්ෆර්ඩ් ශබ්දකෝෂයට ඇතුළත් කර ඇත්දැයි පරීක්ෂා කිරීම විනෝදජනකයි. සමහර ඉංග්රීසි වචන ඉතා ආකර්ශනීය සම්භවයක් ඇත.
ජපානය රොබෝ තාක්ෂණයට සහ තාක්ෂණයට ප්‍රසිද්ධ වුවද, "රොබෝ" යන වචනය "බලහත්කාරයෙන් ශ්‍රමය" යන අර්ථය ඇති චෙක් වචනයකින් බව ඔබ දන්නවාද ?
ජපන් භාෂාවෙන් ආරම්භ වූ රසවත් වචන කිහිපයක් මෙන්න.
ජපන් භාෂාවෙන් සම්භවයක් ඇති පොදු වචන
- කැරෝකේ
- සෙන්
- ෆුටන්
- ඇනිමෙ සහ මංගා
- ඉමොජි
- රික්ෂෝ
- ටයිකෝන්
- හයිකු
- පැන්කෝ සහ සෝයා
- බොන්සායි සහ ඔරිගාමි
1. කැරෝකී
"කැරෝකී" අර්ධ වශයෙන් ඉංග්රීසි වචනය වන "වාද්ය වෘන්දයෙන්" සෑදී ඇති බැවින් මෙය සිත්ගන්නා සුළුය . ජපන් ජාතිකයින් බොහෝ විට උච්චාරණය කිරීමේ පහසුව සඳහා ඉංග්රීසි වචන කෙටි කිරීමට නැඹුරු වෙති. එබැවින්, ඔවුන් "වාද්ය වෘන්දය" "ඕකේ" ලෙස කෙටි කර ඇත. ජපන් භාෂාවෙන් "කර" යන වචනයේ තේරුම "හිස්" යන්නයි. එබැවින්, "හිස් වාද්ය වෘන්දය" "කැරෝකී" බවට පත් විය.
පැත්තක් ලෙස, "තේ" ("අත") සමග "කර" යන්නෙන් අදහස් වන්නේ "හිස් අත" යන්නයි, ඔබට හිස් අතින් සටන් කරන "කරාටේ" ඇත.
2. සෙන්
අනියම් සංවාදවලදී "Zen" බහුලව භාවිතා වේ. "ඇය සාමකාමී බව පෙනේ, ඇය ඇගේ සෙන් සොයාගෙන ඇත" යැයි යමෙකු පවසනු මට මෑතකදී අසන්නට ලැබුණි.
"සෙන්" යන වචනය සැබවින්ම බුදුදහමේ ශාඛාවකට යොමු කරයි. මෙම වචනය හරියටම ජපන් කන්ජි "禅" උච්චාරණය කරන ආකාරයයි. "සෙන්" යන වචනයේ තේරුම "භාවනාව" යන්නයි. කෙසේ වෙතත්, "සෙන්" යන වචනය "ධ්යාන" යන සංස්කෘත වචනයෙන් බව ඔබ දන්නවාද? මෙය චීන ජාතිකයන් විසින් ණයට ගත් අතර පසුව ජපන් ජාතිකයින් විසින් එය උච්චාරණය කරන ලදී: "සෙන්".
3. Futon
නැමිය හැකි "මෙට්ටයක්" හැඳින්වීමට භාවිතා කරන "Futon" ජපන් භාෂාවෙන් ද වේ.
බටහිර රටවල "සෝෆා-ෆුටන්" වැඩි වැඩියෙන් තිබේ. මෙය ලී සෝෆා මත මෙට්ටයක් මෙන් පෙනේ. හැබැයි ජපානෙට ගිහින් ෆුටන් එකක් ගන්න කිව්වොත් ලැබෙන්නෙ බිම අතුරා නිදාගන්න පුරුදු වෙලා ඉන්න ටයිප් එක. උදෑසන, ෆියුටන් රෝල් කර "ඕෂියර්" ("ආසන්න") තුළ ගබඩා කර හෝ අව්ව සහිත දිනවල බැල්කනිවල විකාශනය කරනු ලැබේ. ඉඩකඩ සීමිත ජපානයේ Futons පහසුයි.
 |
Manga සහ Anime ලොව පුරා ප්‍රචලිතව ජපන් භාෂාවෙන් පවතී. Unsplash මත Tim Mossholder විසින් ඡායාරූපය |
4. Anime සහ Manga
"Anime" යනු ඇත්ත වශයෙන්ම ඉංග්රීසි වචනය වන "Animation" වෙතින් වන නමුත්, ජපන් ජාතිකයින් එය කෙතරම් ජනප්‍රිය කර ඇත්ද යත්, මෙම යෙදුම ළමුන් සහ වැඩිහිටියන් සඳහා සාදන ලද ජපන් සජීවිකරණ චිත්‍රපට සඳහා පමණක් භාවිතා වේ. Kimi no Na wa වැනි බොහෝ ජනප්‍රිය සජීවිකරණ ලොව ජනප්‍රිය වී ඇත.
"Manga" යනු ළමුන් සහ වැඩිහිටියන් සඳහා අදහස් කරන ජපන් විලාසිතාවේ ග්‍රැෆික් නවකතා වේ. සාමාන්‍යයෙන් ජපානයේ, ජනප්‍රිය මංගා මුලින්ම "ඇනිමෙ" බවට පත් කර පසුව සජීවී ක්‍රියාදාම චිත්‍රපටවලට අනුවර්තනය වේ.
ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් "මැංගා" ජනප්‍රිය වෙමින් පවතින නමුත්, "ඇනිමෙ" කෙසේ හෝ ජපන් භාෂාවට පමණක් සීමා වී ඇත.
ජනප්‍රිය "මංගා" බොහෝ විට ඉංග්රීසි භාෂාවට පරිවර්තනය කර ඇති අතර මුලින් ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් මැංගා මෙන් ජනප්‍රියත්වය භුක්ති විඳියි. To Kill a Mockingbird සහ The Handmaid's Tale වැනි ඉංග්රීසි භාෂාවේ සම්භාව්‍ය කෘති මෑතකදී අනුවර්තනය කර "මංගා"/ග්‍රැෆික් නවකතා ආකෘතියෙන් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති අතර, ඒවා තරුණ පරම්පරාවන්ට වඩාත් ආකර්ශනීය කරයි.
5. ඉමොජි
"ඉමොජි" යන වචනය කන්ජි දෙකක එකතුවකි.
E (絵) අර්ථය "පින්තූරය" යන්නයි.
මෝජි (文字) අර්ථය "අකුරු" යන්නයි.
මේ අනුව "ඉමොජි" යන්නෙන් සරලව අදහස් වන්නේ "පින්තූර අකුරු" හෝ "පින්තූර අක්ෂර", "කන්ජිස්" පිටුපස ඇති අදහසට වඩා වෙනස් නොවේ.
ජපන් නිර්මාණකරුවෙකු වන Shigekata Kurita 1999 දී ජපන් ජංගම දුරකථන සමාගමක් වන NTT DOCOMO සඳහා ඉමෝජි 176 ක කට්ටලයක් නිර්මාණය කළ අතර ඒවා ඔවුන්ගේ වර්ගයේ පළමුවැන්න විය. ඔහු ඉමෝජි වල පියා ලෙස සැලකේ. වැඩි කල් නොගොස් ඉමෝජි භාවිතය ලොව පුරා ව්‍යාප්ත විය.
 |
ජපානයේ Shigekata Kurita ලොව ප්‍රථම Emojis නිර්මාණය කළේය. Unsplash මත Markus Winkler විසින් ඡායාරූපය |
6. රික්ෂෝ
"Rickshaw" යනු ජපන් භාෂාවෙන් "rikisha" ලෙස උච්චාරණය කරන අතර භාවිතා කරන වචනය "jinrikisha" වන අතර එය අතින් ඇදගෙන යන රික්ෂෝවකි. "රිකීෂා" කන්ජි දෙකකින් සාදා ඇත:
"රිකී" (力) එහි තේරුම "බලය" හෝ "ශක්තිය" යන්නයි.
"ෂා" (車) එහි තේරුම "වාහන" යන්නයි.
"ජින්රිකිෂා" හි "ජින්" (人) සඳහා වන කන්ජි යන්නෙහි තේරුම "පුද්ගලයා" යන්නයි.
මේ අනුව, වචනයේ තේරුම, "මිනිස් බලයෙන් ඇද ගන්නා මෝටර් රථය" යන්නයි.
7. ටයිකෝන්
"ටයිකෝන්" යනු "ෂෝගුනේට්" හෝ මිලිටරි ආඥාදායකයා යන අර්ථය ඇති "ටයිකුන්" යන ජපන් වචනයෙනි . 1858 දී ටයිකුන් වෙත උතුමාණන් විසින් ගෙන එන ලද ත්‍යාග පිළිබඳව වාර්තා කිරීමේදී මෙම වචනය ටයිම්ස් විසින් මුලින්ම භාවිතා කර ඇති බව පෙනේ .
මෙම වචනය දැන් ධනවත් හා බලවත් ව්‍යාපාරිකයෙකුට යොමු වුවද, මුල් ජපන් වචනයෙන් සඳහන් වන්නේ ධනවත් හා බලවත් විය යුතු පාලක හමුදා බලයයි. එම අර්ථය ව්‍යාපාරික ලෝකය දක්වා ව්‍යාප්ත වී ඇති බව පෙනේ.
8. හයිකු
"හයිකු" යනු එක් එක් පේළියේ 5, 7 සහ 5 "මෝරා" සහිත පේළි තුනකින් යුත් "මෝරා" (අක්ෂර) 17 කවියකි . මෙය ජපන් කාව්‍යමය ස්වරූපයක් වුවද එය ලොව පුරා ව්‍යාප්ත වී ඇති ආකාරය සිත්ගන්නා සුළුය. "හයිකු" කාව්‍යයේ නීති රීති භාෂාවක අක්ෂර ව්‍යුහයට ගැලපෙන පරිදි සකස් කර ඇත. "හයිකු" ලොව පුරා ලියා රසවිඳින අතර එය සිත් ඇදගන්නා සුළු ය.
"හයිකු" ගැන මට මුලින්ම අසන්නට ලැබුණේ අභාවප්‍රාප්ත දෙමළ ලේඛක සුජාතා ඒ ගැන ලියූ ලිපියකිනි. මෙය බොහෝ විට 1990 දශකයේ මුල් භාගයේ විය හැකිය. සමහර ප්‍රාදේශීය සඟරාවල විද්‍යාල සිසුන් විසින් ලියන ලද දෙමළ හයිකු ප්‍රවාහනය කරන ලද අතර එම අවස්ථාවේදී හයිකු තරඟ පවා පවත්වන ලදී.
මම නිතරම කල්පනා කළේ හයිකූස් මෙතරම් ජනප්‍රිය වූයේ කෙසේද යන්නයි. ඇමරිකාවේ, "හයිකු උණ" බොහෝ කලකට පෙර අල්ලාගෙන ඇති බව පෙනේ, ඉංග්රීසි භාෂාව තුළ ආකෘතිය ප්‍රචලිත කිරීම සඳහා ඇමරිකානු පරිකල්පකයන් බොහෝ දුරට ගෞරවයට පාත්‍ර වේ.
9. පැන්කෝ සහ සෝයා
පැන්කෝ
"පැන්කෝ" යන්නෙහි සරල අර්ථය "පාන් කැබලි" යන්නයි. ජපන් භාෂාවෙන්, "පෑන්" යන වචනයේ තේරුම "පාන්" යන්නයි, එය සැබවින්ම ප්රංශ භාෂාවෙන් ණයට ගත් වචනයකි. "කෝ" යන්නෙහි තේරුම "පිටි" හෝ "කැබලි" යන්නයි.
"පාන් කුඩු" සාමාන්‍යයෙන් ලබා ගත හැකි ඕනෑම පාන් භාවිතයෙන් නිවසේදී සාදන අතර , "පැන්කෝ" සෑදී ඇත්තේ කබොල රහිත සුදු පාන් භාවිතා කර සකස් කර වියළා ගනු ලැබේ. මෙය අඩුවෙන් තෙල් අවශෝෂණය කරන අතරම රසට හැපෙනසුළු ප්‍රතිඵල ලබා දෙන බව නිරීක්ෂණය වූ බැවින්, එය ඉක්මනින්ම ජාත්‍යන්තර ආහාරවලට පිවිස ඇති බව පෙනේ.
සෝයා
මෙම වචනය ඇත්ත වශයෙන්ම "Shouyu" යන ජපන් වචනයෙන්. මෙම වචනය සෑදෙන කන්ජිස් නම්:
ෂෝ (醤) අර්ථය "මිසෝ" යන්නයි.
"යූ" (油) අර්ථය "තෙල්".
10. බොන්සායි සහ ඔරිගාමි
"බොන්සායි" යනු කන්ටේනරයක ගසක් වැඩීමට පුහුණු කිරීමේ කලාවයි. තවද "ඔරිගාමි" යනු කඩදාසි නැමීමේ කලාවයි.
බොන්සායි
කන්ටේනරයක ගස් වැවීම පිළිබඳ අදහස චීනයේ ආරම්භ වුවද, එය ජපානයේ වර්ධනය වී වර්ධනය විය. "බොන්සායි" යනු ජපන් වචනයක් වන අතර එහි "බොන්" යන වචනයේ තේරුම "බහාලුම්" යන්නයි. පෙනෙන විදිහට, "බොන්සායි" කලාව ලොවට ව්‍යාප්ත වූයේ කලාකරුවන් විසින් බොන්සායි ගස්වල ලී කුට්ටි මුද්‍රණය කිරීමෙනි .
ඔරිගාමි
ඔරිගාමි යනු "නැමුණු කඩදාසි" යන්නයි. ඔරිගාමි ලොව පුරා ජනප්‍රිය කළේ අකිරා යොෂිසාවා විසිනි . ඔහු සේවය කළ කම්හලේ තම කනිෂ්ඨයන්ට ජ්‍යාමිතිය ඉගැන්වීමට කඩදාසි නැමීමේ ක්‍රම භාවිත කළේය. ඔහු තම මුළු ජීවිතයම බොහෝ දුරට කැප කළේ කලා ආකෘතිය ජනප්‍රිය කිරීමට ය.
ජපන් පැෂන්
මෙය කිසිසේත්ම සම්පූර්ණ ලැයිස්තුවක් නොවේ. ඔබ භාෂාව සහ සංස්කෘතියේ ආකාර ගැන සිතන්නේ නම්, ඉංග්රීසි කථිකයන් නිතරම භාවිතා කරන තවත් ජපන් වචන ඉදිරිපත් කිරීමට ඔබට හැකි වනු ඇත.
මම මෙම ලිපිය ලියන විට, ජපන් ජාතිකයින් නව්‍යකරණය පමණක් නොව (ග්‍රැෆික් නවකතා ළමුන් තුළ කියවීමේ පුරුද්ද ඇති කිරීමට විශිෂ්ට ක්‍රමයක්) පමණක් නොව, ඔවුන් ඔවුන් සමඟ වැඩ කරන කලා ආකෘතිය පරිපූර්ණ කර එය ලොව පුරා අපනයනය කර ජනප්‍රිය කරන්නේ කෙසේදැයි මට වැටහුණි.
උදාහරණයක් ලෙස, ඔරිගාමි යනු කඩදාසි නැමීමකි. අපි හැමෝම පොඩි කාලේ ලියුම් කවර නවලා කඩදාසි ඔරු හදලා ඇති. නමුත් ජපන් ජාතිකයින් සියගණනක් සංකීර්ණ මෝස්තර මත වැඩ කර ඇති අතර ගණිතය සහ ජ්‍යාමිතිය ඉගැන්වීම සඳහා සංකල්පය භාවිතා කරයි; වෙහෙස නොබලා ආශාව ඉල්ලා සිටින බව. Akira Yoshizawa පමණක් මාදිලි 50,000ක් නිර්මාණය කර ඇති බව පැවසේ. Anime යනු උපරිමයෙන් කරන ලද තවත් කලා මාධ්‍යයකි; ඒවා විස්මිත ගුණාත්මක භාවයෙන් සහ විශ්මයජනක දර්ශන වලින් සාදා ඇත.
භාෂාව පෙනෙන ආකාරයටම ජපන් ආශාව සහ කඩිසරකම නිසැකවම අනුකරණය කිරීම වටී.
මෙම අන්තර්ගතය කතුවරයාගේ උපරිම දැනුමට අනුව නිවැරදි සහ සත්‍ය වන අතර සුදුසුකම් ලත් වෘත්තිකයෙකුගේ විධිමත් සහ පුද්ගලාරෝපිත උපදෙස් සඳහා ආදේශ කිරීමට අදහස් නොකෙරේ.
