රෝම අධිරාජ්‍යය බ්‍රිතාන්‍යයට බලපෑම් කළ ආකාරය - How the Roman Empire influenced Britain

 


රෝමවරුන් බ්‍රිතාන්‍යය වෙනස් කළේ කෙසේද?

ඉන්සියුල ඇල්බියෝනම් ("ඇල්බියන් දූපත") ලෙස හැඳින්වූ රණශූරයන්ගේ අද්භූත දූපත ගැන රෝමවරුන් දැන සිටියේ අල්ප වශයෙනි . ජුලියස් සීසර්ගේ ආක්‍රමණයත් සමඟ එය වෙනස් වූ අතර, එය 1 වන සියවසේ රෝම ආක්‍රමණයෙන් අවසන් වන දිවයින කෙරෙහි ඇති උනන්දුව වැඩි කිරීමට හේතු විය.

රෝම බලපෑම යටතේ, බ්‍රිතාන්‍යයේ ගෝත්‍රික ශිෂ්ටාචාරය සමෘද්ධිමත් පළාතක් බවට පරිවර්තනය කරන ලද අතර, යම් දිනක මධ්‍යතන යුගයේ බලාගාරයක් වනු ඇති දේ සඳහා අත්තිවාරම් දමන ලදී.


රෝමවරුන් බ්‍රිතාන්‍යය ආක්‍රමණය කළේ ඇයි?

  • රෝමවරුන් ලෝකය හැකිතාක් පාලනය කිරීමට උත්සාහ කළ නිසා බ්‍රිතාන්‍යය ලෝක ආධිපත්‍යය සඳහා තවත් පියවරක් විය.
  • මෙම දූපතේ රෝමවරුන්ට නිස්සාරණය කිරීමට අවශ්‍ය වූ රත්‍රන්, සහ යකඩ වැනි වටිනා ලෝහ තිබුණි.

  • රෝම අධිරාජ්‍යයා වූ ක්ලෝඩියස් "අහම්බෙන් සිදුවූ අධිරාජ්‍යයෙකු" ලෙස සැලකේ. ඔහුගේ බෑණනුවන් වූ කලිගුලාගේ පාලන සමයේ ඇති වූ අවුල් සහගත තත්ත්වයෙන් පසුව ඔහුට සිංහාසනය උරුම වූ අතර නගරයේ බොහෝ අය ඔහුව බුෆූන් ලෙස වරදවා වටහා ගත්හ. තේජාන්විත ජයග්රහණය ඔහුගේ තනතුර සුරක්ෂිත කර ගැනීමට මාර්ගයක් විය.


රෝම ආක්‍රමණය

ජුලියස් සීසර් , ගෝල් යටත් කර ගැනීමේදී දිවයින ගැන දැනුවත්ව සිටි අතර, ක්‍රි.පූ. 55 සහ 54 දී හමුදා ගවේෂණ දෙකක් සිදු කළේය.


ඔහු සැබවින්ම දිවයින යටත් කර ගැනීමට අදහස් කළේද නැතහොත් එය තොරතුරු රැස් කිරීමේ අරමුණින්ද යන්න පැහැදිලි නැත. කෙසේ හෝ ඔහු වැඩි කලක් රැඳී නොසිටි නමුත් ඔහු රැස් කරගත් තොරතුරු ක්ලෝඩියස්ට ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත. සීසර් විශේෂයෙන් ආරක්ෂකයින්ගේ අශ්ව රථ අසරුවන් විසින් පැහැදුණා. ඔහු තම සටහන් පොතේ මෙසේ ලිවීය.

රථ සටනේදී බ්‍රිතාන්‍යයන් ආරම්භ වන්නේ හෙල්ල විසි කරමින් පිටිය පුරා රිය පැදවීමෙනි. සාමාන්‍යයෙන් අශ්වයන්ගේ භීෂණය සහ රෝදවල ඝෝෂාව තම ප්‍රතිවාදීන්ගේ තරාතිරම නොසන්සුන්තාවයට පත් කිරීමට ප්‍රමාණවත් වේ. පසුව, ඔවුන්ගේම අශ්වාරෝහක බලඝණය අතරට ගමන් කිරීමෙන් පසු, ඔවුන් අශ්ව රථයෙන් බිමට පැන පයින් ගමන් කරති."

ක්ලෝඩියස්ගේ ජයග්රහණය

ක්ලෝඩියස් ක්‍රිස්තු වර්ෂ 43 දී ඔහුගේ ආක්‍රමණය දියත් කළේය . නාලිකාව හරහා පාබල හමුදාව, සතුන් සහ සැපයුම් ප්‍රවාහනය කිරීමේ සැපයුම් සංකීර්ණ වනු ඇත. රෝම ඉතිහාසඥ කැසියස් ඩියෝට අනුව, ආක්‍රමණික හමුදාවට යුද අලි ඇතුන් ඇතුළත් විය.

පළමු රෝම බලකොටුව (ක්ලෝඩියන් ලෙස නම් කර ඇත) ඉදිකරන ලද්දේ දැන් රිච්බරෝ හි ය. එය බ්‍රිතාන්‍යය පුරා පිහිටුවා ඇති බොහෝ බලකොටු වලින් පළමුවැන්න වූ අතර ඒවායින් බොහොමයක් අද නගර සහ නගර බවට පත්වනු ඇත.

කැසස් ඩියෝ විසින් ප්‍රධාන සටන් දෙකක් විස්තර කරන ලද අතර ඉන් එකක් රෝම අශ්වාරෝහකයින්ට බ්‍රිතාන්‍ය රණශූරයන් වට කර ගැනීම සඳහා ඔවුන්ගේ අශ්වයන් සමඟ ගඟක් හරහා පිහිනීමට අවශ්‍ය විය.


 

බ්‍රිටැනියාවේ උපත

බ්‍රිතාන්‍යයේ වැඩි කොටසක් යටත් කර ගැනීමට රෝමවරුන්ට වසර හතළිහක් පමණ ගත විය. ඒ කාලයේදී ඔවුන්ට ප්‍රධාන කැරලි දෙකක් මර්දනය කිරීමට සිදු විය. පළමුවැන්න ක්‍රිස්තු වර්ෂ 51 දී ප්‍රධානියා කැරක්ටකස් විසින් මෙහෙයවන ලද අතර දෙවැන්න ක්‍රිස්තු වර්ෂ 61 දී ලන්ඩනය ගිනි තැබීමට සමත් වූ සුප්‍රසිද්ධ රණශූර රැජින වූ බූඩිකා විසින් මෙහෙයවන ලදී.

අයර්ලන්තය ආක්‍රමණය කිරීම (රෝමවරුන් විසින් හයිබර්නියා , "ශීත දේශය" ලෙස හැඳින්වේ) සලකා බලන ලද නමුත් අවසානයේ සූරාකෑමට ඇති සම්පත් කිසිවක් රෝමවරුන් නොදැන සිටි බැවින් එය අත්හැර දමන ලදී.



බ්‍රිතාන්‍යයේ රෝමානුකරණය

රෝම පාලනය ස්ථාපිත කිරීමත් සමඟ රෝම සංස්කෘතිය බ්‍රිතාන්‍යයේ ග්‍රහණය වීමට පටන් ගත්තේය.


භාෂාව

රෝමවරුන්ගේ පැමිණීමට පෙර බ්‍රිතාන්‍යයන්ට කියවීමට හෝ ලිවීමට නොහැකි විය. ලතින් භාෂාව හඳුන්වා දුන් අතර රෝම අධිරාජ්‍යයේ අවසානයෙන් පසු වසර දහසක් පුරා අධ්‍යාපනය, නීතිය සහ සාහිත්‍ය භාෂාව ලෙස පැවතුනි.

රෝමානු නගර

බ්‍රිතාන්‍යයේ දියුණුව සඳහා රෝම ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. රෝමානු නගර ඉතා සූක්ෂම ලෙස සැලසුම් කර ඇති අතර, මධ්‍යයේ සංසදයක් (වෙළඳපොල) සහිත ජාලකයක් වැනි රටාවකට ගොඩනගා ඇත.


ස්ථාන නාමයක් අවසන් වන්නේ 'චෙස්ටර්' යන වචනයෙන් නම් (මැන්චෙස්ටර්, වෝර්සෙස්ටර්, ග්ලූස්ටර් යනාදිය), එම වචනය ලතින් වචනය වන කැස්ට්‍රම් ("කොටුව") වෙතින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇති බැවින් එයට රෝම සම්භවයක් ඇත

ක්රිස්තියානි ධර්මය

ක්‍රිස්තු වර්ෂ 313 දී රෝමය ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරුණු අතර ක්‍රිස්තියානි ආභාෂය ක්‍රමයෙන් බ්‍රිතාන්‍යයට හඳුන්වා දෙන ලදී, එහිදී එය ස්වදේශික සංස්කෘතියේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික විශ්වාසයන් ප්‍රතිස්ථාපනය කළේය.


ලන්ඩනයේ උපත

ලෝකයේ ප්‍රධාන නගරවලින් එකක් ආරම්භ වූයේ තේම්ස් නදියේ ඉවුරේ "Londinium" නම් රෝම බලකොටුවක් ලෙසිනි. එය ප්‍රධාන වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර බ්‍රිටැනියාවේ විශාලතම නගරය දක්වා වර්ධනය විය.


පුරාවිද්යා ස්ථාන

රෝමානු අධිරාජ්‍යය බ්‍රිතාන්‍යයේ බලකොටු, රෝම ස්නාන සහ අනෙකුත් පැරණි ස්ථානවල නටබුන් තුළ පුරාවිද්‍යාත්මක සලකුණක් තැබීය.


නමුත් වඩාත් ප්‍රසිද්ධියට පත් වනුයේ රෝම අධිරාජ්‍යයේ බලය පිළිබඳ සාක්ෂියක් වන හැඩ්‍රියන්ගේ බිත්තියයි. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 122 දී හැඩ්‍රියන් අධිරාජ්‍යයාගේ නියෝගය මත බිත්තියේ ඉදිකිරීම් ආරම්භ වූ අතර එය නිම කිරීමට වසර 6ක් ගත විය. බිත්තියේ මුළු දිග දිගේ බලකොටු සහ කුළුණු ස්ථාපිත කරන ලදී.

ක්‍රි.ව. 180 දී එය බිඳ දමා රෝම සෙන්පතියෙකු මරා දැමීමට ඇතැමුන් සමත් වුවද, අවම වශයෙන් ශතවර්ෂ දෙකක්වත්, ඉන් ඔබ්බෙහි පිහිටි යුධමය ගෝත්‍රිකයන්ට එරෙහිව උතුරු මායිම අල්ලාගෙන සිටියේය.


රෝමවරුන් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, බිත්තිය ලෝකයේ මායිම සලකුණු කළේය. රෝම සොල්දාදුවෙකු බිත්තිය මත ස්ථානගත කර, ඔබ්බෙහි වනාන්තර දෙස බලමින් සහ ඔවුන් සතුව ඇති අභිරහස් මොනවාදැයි කල්පනා කිරීම කෙබඳුදැයි කෙනෙකුට සිතාගත හැකිය.


රෝමවරුන් බ්‍රිතාන්‍යය වෙනුවෙන් කළ වෙනත් දේවල්:

රෝමානු කාසි, ලතින් වාක්‍ය ඛණ්ඩය decus et tutamen ("මහිමය සහ ආරක්ෂාව") දරයි , එය තවමත් £1 කාසිවල දැකිය හැකිය.


  • රෝම පාරේ සැතපුම් 2000 ක් පමණ . මෙම මාර්ග බොහොමයක් අදටත් භාවිතයේ පවතී.


  • සනීපාරක්ෂාව සහ ජලනල.


  • රෝම නාන.


  • ජලනල.


  • යටි බිම් උණුසුම.


  • Gregorian දින දර්ශනය ව්යුත්පන්න වූ ජූලියන් දින දර්ශනය .

රෝම බ්‍රිතාන්‍යයේ අවසානය

අධිරාජ්‍යය අභ්‍යන්තරයේත් පිටතත් තර්ජනවලට මුහුණ දුන් නිසා රෝම බලය හීන විය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 410 දී, ම්ලේච්ඡ ආක්‍රමණවලට එරෙහිව අධිරාජ්‍යයේ හදවත ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන්ට හැකි වන පරිදි සියලුම සේනාංක බ්‍රිතාන්‍යයෙන් ඉවත් කරන ලදී.

රෝම අධිරාජ්‍යයා වන හොනොරියස් බ්‍රිතාන්‍යයට සමුගැනීමේ ලිපියක් යැවීමට තරම් ප්‍රිය වූ අතර, එහි සඳහන් වූයේ "ධෛර්ය සම්පන්නව සටන් කර ඔබේ ජීවිතය ආරක්ෂා කර ගන්න.. ඔබ දැන් ඔබට තනිවමයි" යන්නයි.

බ්‍රිතාන්‍යයන් ආපසු සටන් කරයි

බ්‍රිතාන්‍ය ප්‍රතිරෝධය ටික වේලාවක් පැවතුනි, වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වූයේ Badon Hill සටනේදී (සටන ඇත්ත වශයෙන්ම සිදු වූවා යැයි උපකල්පනය කළහොත් එය අවිනිශ්චිතය).

6වන සියවසේ Gildas නම් පූජකයෙක් De Excidio et Conquestu Britanniae ("බ්‍රිතාන්‍යයේ නටඹුන් සහ යටත් කර ගැනීම") හි ලිවීය, ක්‍රි.ව. 5/6 වන සියවසේ සිදු වූ බව කියනු ලබන සටන, ආක්‍රමණික සැක්සන්වරුන්ට එරෙහිව බ්‍රිතාන්‍යයන් විශාල ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් බව.

12 වන සියවසේ Monmouth හි Geoffrey භික්ෂුව Historia Regum Britanniae ("බ්‍රිතාන්‍යයේ රජවරුන්ගේ ඉතිහාසය") හි ප්‍රකාශ කළේ ආතර් රජු ජයග්‍රාහී බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ නායකයා බවත් මර්ලින් රතු මකරෙකු (Britons) යටත් කර ගැනීම පිළිබඳ ඔහුගේ දර්ශනයේ ජයග්‍රහණය කල්තියා දුටු බවත්ය.


සැක්සන්වරු බලයට පත් වෙති

බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ අවාසනාවට, සැක්සන්වරු අවසානයේ කලාපය යටත් කර ගත් අතර, රෝමවරුන් නව බලවතා ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය කර බ්‍රිතාන්‍යයේ මුහුණුවර වෙනස් කළහ. ලතින් ජර්මානු භාෂාවට මඟ පෑදූ අතර බ්‍රිතාන්‍යයන් මෙතැන් සිට ඇන්ග්ලෝ-සැක්සන් ලෙස හඳුන්වනු ඇත.

නමුත් දේශසීමා සහිත ලෝකඩ යුගයේ සමාජයක් සමෘද්ධිමත් සංස්කෘතික හා වාණිජ අගනගරයක් බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා රෝමවරුන් සැමවිටම සිහිපත් කරනු ඇත.

This content is accurate and true to the best of the author's knowledge and is not intended to be a substitute for formal and personalized advice from a qualified professional.

Post a Comment

0 Comments
* Please Don't Spam Here. All the Comments are Reviewed by Admin.